مهدیه امیری نژاد

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید بر برخی صفات فیزیولوژیکی ودرصد اسانس گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه جیرفت در سال 1393 انجام شد. عامل اول شامل پنج سطح محلول پاشی برگی سالیسیلیک اسید (0، 1/0، 6/0، 1، 5/1 میلی مولار) و عامل دوم شامل دو گونه بومی ریحان سبز و بنفش بود. نتایج بیانگر تأثیر معنی دار برخی صفات رویشی مانند تعداد برگ، ارتفاع ساقه و وزن خشک ریشه (p<0.01) و وزن تر اندام هوایی (p<0.05) تحت اثر متقابل گونه و محلول پاشی سالیسیلیک اسید بود. بطوری که رقم سبز67/35 درصد بیشتر از رقم بنفش افزایش ارتفاع داشت و غلظت 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید، 68/60 درصد بیشتر از سطح شاهد وزن خشک اندام هوایی را افزایش داد. همچنین بیشترین تعداد برگ در غلظت های 1 و 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید و در ریحان بنفش و بیشترین ارتفاع ساقه در غلظت های6/0 و 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید و در ریحان بنفش مشاهده شد. نتایج نشان داد مقدار پروتئین کل، رنگیزه های فتوسنتزی و آنتوسیانین برگ (p<0.01) تحت اثر متقابل گونه و محلول پاشی سالیسیلیک اسید بود. بیشترین مقدار پروتئین کل در غلظت 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید و در رقم سبز و بیشترین بیشترین مقدار کلروفیل a و b به ترتیب در غلظت های 6/0 و 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید و در رقم بنفش به دست آمد. بیشترین مقدار قندهای محلول در غلظت های 1 و 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید مشاهده شد و افزایش غلظت سالیسیلیک اسید بر مقدار کاروتنوئید برگ بی تأثیر بود. همچنین بیشترین مقدار اسانس در غلظت های 5/1 و 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید به ترتیب در رقم سبز و بنفش به دست آمد. باتوجه به نتایج این آزمایش به نظر می رسد افزایش غلظت سالیسیلیک اسید در ارقام ریحان سبز و بنفش در افزایش برخی صفات رویشی و بیوشیمیایی و مقدار اسانس به ویژه در رقم سبز مؤثر باشد.